مدتهاست که در تمرکز و تفکر وخلوتهای  افکارم ،  مسئله ای مرا درگیر کرده وبسیار به آن می اندیشم . مسئله مصرف گرایی و مصرف کننده بودن  است .

در تکامل تکنولوژی وپیشرفت، ایجاد باور غلط و فرهنگ نادرستی در میان جامعه شکل گرفته است. مصرف مازاد برنیاز، مصرف مواد اولیه ای که نه تنها ضرورتی در ساختار سازه های ما ندارد بلکه، به سبب  قیمت بالا و  گران بودنشان اگر دچار آسیب بشوند ، جا گزاری آنها بسیار مشکل است . چند وقت پیش قصد خرید آپارتمان کوچکی را داشتم ونوساز.

به دلیل اینکه آپارتمانهای قدیمی فرسوده و به قولی به خرج افتاده بودند.  وقتی شروع به بازدید از ساختمانها کردم . هر بار تعجبم بیشتر میشد ! استفاده از مواد اولیه گران قیمت سوال بزرگی در ذهنم ایجاد کرد . مثلا فروشنده توضیح میدادکه شیر آلات ساختمان، از فلان برند ایتالیایی است وسینک وهود و فر توکار نیز از برند برتر روز بازار اروپاست . سنگی که درکف ساختمان کار شده به عنوان بهترین سنگ آن شهر است و سرویسهای بهداشتی ار بهترین سرامیک  این کشور… وقتی هرچه با هیجان بیشتر توضیح میداد و نرخ هرکدام از آنها را میگفت واصطلاح “لا کچری ” را که زیاد به کار میبرد. به او که پسر جوانی تقریبا شاید هم سن وسال پسرم بود.، نگاهی انداختم . چهارپایه پلاستیکی که گوشه سالن بود پیش کشیدم وروی آن نشستم وخیلی آرام وبا لبخند از او سوال کردم ؟ آیا میتوانی به من بگویی که کار برد این لوازم مثل سینک وروشویی ویا توالت فرنگی خارجی با نوع وطنی اش چه تفاوتی دارد؟

با حیرتی عجیب به من نگاه کرد و گفت : مادرجان عجب صحبتی میکنید! . همه دنبال  اسم و برند ومارک خارجی هستند! شما ایراد میگیری !

پسرم من حرفم این است ،مدیریت هزینه ؛.

شما در این ملک دراین منطقه کلی هزینه کردی،  درحالیکه ضرورت ندارد .اصلا مادرجان بگو ببینم این شیرهای طلایی را میشود  با مواد ضد عفونی کننده و شیمیایی  شست وتمیز کرد آیا همین طور براق ودرخشان می مانند ؟یا این روشویی مشکی رنگ آیا با هر بار استفاده از صابون رد لک باقی نمی ماند ؟ یا همین دوش اگر خراب بشود چه قیمت گزافی را باید برای تعمیر یا خرید مجددآن پرداخت ؟ عزیزم حرف من این است ما آدم های معمولی هستیم باید از وسایل معمولی استفاده کنیم چرا باید وسایل خانه امان مثل کاخ باکینگهام باشد وبابت اینها هزینه های گزافی به ما تحمیل شود! یک روشویی یا سینک ساده هم همان کار را میکند. تجدد و  تکامل خوب است اما درجهت رفاه وآسایش انسان مثلا همین پکیج هایی که الآن مدشده هر آپارتمان مجهز به سیستم گرمایشی شخصی است و وابسته به تاسیسات کل ساختمان ندارد .  این تکامل وپیشرفت خوب است اما من نمای ساختمان را دیدم شما روی بام نمای برج و بارویی ساخته اید مثل کاخ “ویندزور” منزل شخصی ملکه الیزابت  تازه درجایی هم این برج وبارو راتعبیه کرده اید که دید ندارد یعنی اگر کسی بخواهد نمای تکمیلی را ببیند کله اش را باید اینقدر عقب بگیرد که شاید به قولنج گردن مبتلا شود. مسئله دیگر چند تن سنگ برای حاشیه پایین وبالای این نما اضافه مصرف کرده اید .

درحالیکه بسیار دیده ام که نمای آجر بهمنی را دوباره درخانه های نوساز استفاده میکنند وحتی شنیده ام که چه بسیار تولیدات آن به ممالک ودیار فرنگ نیز صادر میشود. برای اینکه عایق خوبی برای سرما وگرماست . به هرحال آن آپارتمان را به دلیل لاکچری بودنش نپسندیدم. اما در برگشت باز این مسئله به ذهنم خطور کرد که ازپیروی وتبعیت الگوهای غلط  مصرفی فکر کنم تا چندین سال دیگر به  جایی برسیم که با ردا و قبای ملکه وپادشاهان درخیابان گام برداریم اسکورت وولیموزین هم که جای پیشکش دارد.

یکی ازدوستانم که سالها درلندن زندگی میکند برایم تعریف میکرد که انگلیسی ها به ساختمان وقدمت آن خیلی اهمیت میدهند هرگز ساختمانی را خراب نمیکنند وبه جای آن برج بسازند آپارتمان سازی و ساختمانهای شیک در محله های جدید وخیابانهای جدید ساخته میشود . اما یک ساختمان که افراد معمولی در آن زندگی میکنند با همان سبک وسیاق قدیمی اداره میشود و گاها شاید ترمیم وباز سازی شود اما ترکیب اصلی آن به ندرت تغییر می کند. مسئله مهمتر آنها درساختمان حفظ انرژی و استفاده به جا از آن است به طوریکه آنها فقط درمحلی که میشینند ازیک وسیله گرمایشی استفاده می کنند .

درحالیکه ما در زمستان خانه هایمان را به طوری گرم مینکیم که لباس تابستانی امان را به تن کنیم وچهار فصل برایمان یکی است . گاها حرارت شوفاژداخل خانه آنقدر زیاد است که پنجره را میگشاییم . این هرز انرژی ومصرف گرایی نمیدانم مارا به کجا خواهد برد .

زندگی در کاخک های باکینگ هام با حرارت مناطق حاره ، از مناطق حاره گفتم یادی بکنیم از مصرف میوه های این مناطق که امروزه در سالادها ودسرهایمان باید حتما استفاده کنیم چون طعم آنها بسیار نامطبوع است وبه تنهایی به ذائقه ما سازگار نیست . آوو کادو تا پشن فروت  با کاهوهای قرمز تلخ فرانسوی ! مگر ترشی هفت بیجار مادرانمان چه اشکالی دارد یا سالاد شیرازی با آبغوره . یا ازگیل وزلزالک  …